งานวิจัยและวิทยานิพนธ์มีความเกี่ยวข้องกัน แต่ไม่ใช่สิ่งเดียวกัน การวิจัย หมายถึง กระบวนการรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูลหรือสารสนเทศเพื่อตอบคำถามหรือทดสอบสมมติฐาน การวิจัยสามารถมีได้หลายรูปแบบ เช่น การทดลองในห้องปฏิบัติการ การศึกษาภาคสนาม หรือการสำรวจ และสามารถดำเนินการในสาขาการศึกษาต่างๆ เช่น วิทยาศาสตร์ สังคมศาสตร์ หรือศิลปะ
1. การวิจัยเป็นกระบวนการในขณะที่วิทยานิพนธ์เป็นเอกสาร การวิจัยเกี่ยวข้องกับการรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูลหรือสารสนเทศเพื่อตอบคำถามหรือทดสอบสมมติฐาน วิทยานิพนธ์เป็นเอกสารลายลักษณ์อักษรที่นำเสนอผลงานวิจัยของผู้เขียนและข้อค้นพบในหัวข้อเฉพาะ
2. การวิจัยสามารถมีได้หลายรูปแบบ ในขณะที่วิทยานิพนธ์มักจะเป็นเอกสารที่เป็นลายลักษณ์อักษร การวิจัยสามารถดำเนินการได้หลายวิธี เช่น การทดลองในห้องปฏิบัติการ การศึกษาภาคสนาม หรือการสำรวจ วิทยานิพนธ์มักเป็นเอกสารที่เป็นลายลักษณ์อักษรซึ่งอิงจากงานวิจัยต้นฉบับ
3. การวิจัยดำเนินการเพื่อวัตถุประสงค์ต่าง ๆ ในขณะที่วิทยานิพนธ์มักเขียนเป็นส่วนหนึ่งของหลักสูตรปริญญา การวิจัยอาจดำเนินการเพื่อตอบคำถามการวิจัยเฉพาะ เพื่อทดสอบสมมติฐาน หรือเพื่อสำรวจหัวข้อเฉพาะ วิทยานิพนธ์มักจะเขียนเป็นส่วนหนึ่งของหลักสูตรระดับบัณฑิตศึกษาหรือสูงกว่าปริญญาตรี เช่น หลักสูตรปริญญาโทหรือปริญญาเอก
4. การวิจัยอาจดำเนินการโดยบุคคลหรือองค์กร ในขณะที่วิทยานิพนธ์มักเขียนโดยนักศึกษา การวิจัยอาจดำเนินการโดยนักวิจัย นักวิชาการ หรือบุคคลหรือองค์กรอื่น วิทยานิพนธ์มักจะเขียนโดยนักเรียนเป็นส่วนหนึ่งของงานวิชาการของพวกเขา
5. การวิจัยอาจดำเนินการในสาขาวิชาใดก็ได้ ในขณะที่วิทยานิพนธ์มักจะเขียนในสาขาเฉพาะ การวิจัยอาจดำเนินการในสาขาต่างๆ เช่น วิทยาศาสตร์ สังคมศาสตร์ หรือศิลปะ วิทยานิพนธ์มักเขียนขึ้นในสาขาวิชาเฉพาะ เช่น ชีววิทยา จิตวิทยา หรือวิศวกรรมศาสตร์
6. การวิจัยอาจได้รับทุนจากแหล่งต่างๆ ในขณะที่วิทยานิพนธ์มักได้รับทุนจากมหาวิทยาลัยหรือสถาบันอื่นของนักศึกษา การวิจัยอาจได้รับทุนจากหน่วยงานของรัฐ มูลนิธิ หรือแหล่งอื่นๆ โดยทั่วไปแล้ววิทยานิพนธ์จะได้รับทุนจากมหาวิทยาลัยของนักเรียนหรือสถาบันอื่น
7. งานวิจัยอาจได้รับการเผยแพร่ในรูปแบบต่างๆ ในขณะที่วิทยานิพนธ์มักเผยแพร่ในรูปแบบเอกสารที่เป็นลายลักษณ์อักษร งานวิจัยอาจตีพิมพ์ในวารสารวิชาการ เอกสารประกอบการประชุม หรือรูปแบบอื่นๆ วิทยานิพนธ์มักจะเผยแพร่เป็นเอกสารที่เป็นลายลักษณ์อักษร แม้ว่าอาจเผยแพร่ทางออนไลน์หรือในรูปแบบอื่นด้วยก็ตาม
8. การวิจัยอาจดำเนินการโดยทีมนักวิจัย ในขณะที่วิทยานิพนธ์มักจะเขียนโดยผู้เขียนคนเดียว การวิจัยอาจเกี่ยวข้องกับทีมนักวิจัยที่ทำงานร่วมกันเพื่อรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูล วิทยานิพนธ์มักเขียนโดยผู้เขียนคนเดียว แม้ว่าอาจมีผลงานจากนักวิจัยคนอื่นๆ
9. การวิจัยอาจเกี่ยวข้องกับการรวบรวมข้อมูลจากแหล่งต่างๆ ในขณะที่วิทยานิพนธ์มักอิงจากงานวิจัยต้นฉบับ การวิจัยอาจเกี่ยวข้องกับการรวบรวมข้อมูลจากแหล่งต่างๆ เช่น วรรณกรรมตีพิมพ์ การสำรวจ หรือการทดลอง วิทยานิพนธ์มักจะขึ้นอยู่กับงานวิจัยต้นฉบับที่จัดทำโดยผู้เขียน
10. การวิจัยอาจดำเนินการในระยะเวลาสั้นหรือยาว ในขณะที่วิทยานิพนธ์มักจะเขียนในระยะเวลาที่นานขึ้น การวิจัยอาจดำเนินการในช่วงเวลาสั้นๆ เช่น ไม่กี่เดือนหรือหนึ่งปี หรืออาจเป็นโครงการระยะยาว วิทยานิพนธ์มักจะเขียนในระยะเวลาที่นานกว่า เช่น สองสามภาคเรียนหรือหนึ่งปี